Ukraina i Polska wznawiają współpracę w uhonorowaniu ofiar wojny i represji politycznych
„Dzisiaj spotkałem się z przewodniczącym IPN Jarosławem Szarekiem, podczas którego przekazałem oryginalny list Ministra Kultury, Młodzieży i Sportu Ukrainy Wołodymyra Borodianskiego. Potwierdził on stanowisko strony ukraińskiej w sprawie gotowości do udzielenia odpowiednich zezwoleń i pomocy w poszukiwaniach miejsc pogrzebania Polaków na Ukrainie ”- powiedziała Deszczyca.
Dyplomata zapewnił, że obecnie nie ma barier politycznych, aby rozpocząć taką pracę na Ukrainie. Porozumienie Prezydentów Ukrainy i Polski, osiągnięte w Warszawie 31 sierpnia, nabiera praktycznego wymiaru.
Zdaniem ambasadora strona polska potwierdziła, że zna algorytm uzyskiwania takich pozwoleń na Ukrainie, który się nie zmienił i że będzie pracować w zgodzie z nim.
Przede wszystkim chodzi o wybór partnera ukraińskiego, który ma odpowiednią licencję na prowadzenie takich operacji na Ukrainie.
„Strona polska rozumie i nie ma żadnych zastrzeżeń co do istniejących procedur na Ukrainie, ponieważ w Polsce istnieje również lista wymagań, które należy spełnić, aby uzyskać pozwolenia na taką pracę” - powiedział dyplomata.
Deszczyca powiedział także, że podczas rozmowy strona polska wyraziła gotowość do dalszej współpracy w sprawie odnowienia i zachowania ukraińskich miejsc pamięci w Polsce.
„Uzgodniliśmy, że wskazane byłoby wznowienie konsultacji i współpracy na poziomie ekspertów z odpowiednich instytucji w celu przeprowadzenia wspólnych prac dla upamiętnienia miejsc pamięci w Polsce i na Ukrainie na mocy umowy międzyrządowej z 1994 r.” - podkreślił ukraiński dyplomata.
Dodał, że takie konsultacje na szczeblu rządowym i eksperckim powinny zostać wznowione „zaraz po zakończeniu kampanii wyborczej i utworzeniu nowego polskiego rządu”.
Zastępca szefa MSZ Ukrainy Wasyl Bodnar poinformował o formalnej zgodzie na wznowienie poszukiwań 27 września. Zgodnie z warunkami przedstawionymi przez stronę ukraińską poszukiwania powinny być prowadzone przez ukraińskich naukowców wraz z polskimi ekspertami po dopełnieniu niezbędnych formalności. Polska złożyła oficjalny wniosek o wznowienie operacji w drugiej połowie września.
Przypomnijmy, strona ukraińska zawiesiła prace poszukiwawcze i ekshumacyjne prowadzone przez stronę polską, w związku z aktami wandalizmu wobec miejsc ukraińskich na granicy polsko-ukraińskiej, dokonanych przez nieznane osoby. W sumie w latach 2014-2017 na południowym wschodzie Polski chuligani zniszczyli lub zniesławili około 10 miejsc pamięci. Podczas spotkania w Warszawie 31 sierpnia z polskim przywódcą Andrzejem Dudą prezydent Wołodymyr Zełenski wystąpił z inicjatywą anulowania decyzji o zawieszeniu prac poszukiwawczych i ekshumacyjnych, prowadzonych przez stronę polską na Ukrainie, ale strona polska powinna również uporządkować ukraińskie miejsca pamięci w Polsce. Jednocześnie Zełenski zaproponował także utworzenie wspólnego ukraińskiego kopca pamięci na granicy ukraińsko-polskiej.