Ukraina obchodzi dziś Dzień Pamięci Ofiar Wielkiego Głodu i Represji Politycznych

Dzień Pamięci Ofiar Wielkiego Głodu i Represji Politycznych obchodzony jest corocznie w czwartą sobotę listopada na podstawie dekretów prezydenckich z 1998 i 2007 roku.

W XX wieku Ukraińcy doświadczyli trzech głodów: 1921–1923, 1932–1933 i głodu 1946–1947. Jednak najbardziej masowy był Hołodomor z lat 1932–1933 - ludobójstwo narodu ukraińskiego popełnione przez totalitarny reżim komunistyczny ZSRR.

Głód poprzedzony był gwałtowną kolektywizacją rolnictwa, „rozkułaczeniem” chłopów, kampanią zbiorów zbóż, masowym terrorem na wsi. Terror głodem, który trwał na Ukrainie około 22 miesięcy, był świadomą i celową polityką rządu Stalina, strategią i taktyką, którą stosowano od 1928 roku. Ta represyjna akcja miała na celu poniżenie ukraińskiego chłopstwa, zniszczenie niezależnych chłopskich gospodarstw - społeczno-ekonomicznych podstaw narodu ukraińskiego.

Ukraińscy chłopi stali się kolejnymi ofiarami reżimu stalinowskiego po wcześniejszych represjach wobec ukraińskiej inteligencji i duchowieństwa. W szczytowych miesiącach Hołodomoru na Ukrainie co minutę ginęły 24 osoby. W krótkim czasie Moskwa zabiła ponad trzy miliony Ukraińców.

Przez dziesięciolecia o Hołodomorze milczano na sowieckiej Ukrainie. Badania nad tą tragedią rozpoczęły się dopiero pod koniec lat 80. Obecnie głód na Ukrainie w latach 1932–1933 jest uważany za ludobójstwo na ludności ukraińskiej, dokonane poprzez wytworzenie sztucznego masowego głodu, który doprowadził do śmierci miliony osób na obszarach wiejskich w ukraińskiej SRR. Według ostatnich badań socjologicznych 77% Ukraińców uważa tę tragedię za ludobójstwo.

W listopadzie 2006 r. Rada Najwyższa uznała Hołodomor z lat 1932–1933 za ludobójstwo narodu ukraińskiego. Spośród 195 krajów na świecie akt ludobójstwa Hołodomoru w latach 1932–1933 na Ukrainie na poziomie międzypaństwowym, z wyjątkiem Ukrainy, jest uznawany przez 15 państw członkowskich ONZ i państwo Watykanu.

23 listopada w stolicy odbędzie się seria uroczystości żałobnych ku pamięci ofiar głodu.

Obchody żałobne odbędą się na terenie Muzeum Narodowego „Pomnik ofiar Hołodomoru” (ul. Ławrska 3) z udziałem przedstawicieli władz państwowych, organów samorządu lokalnego, społeczeństwa, duchowieństwa, gości zagranicznych. Prezydent Wołodymyr Zełenski weźmie również udział w upamiętnieniu ofiar głodu.

Ponadto o godz. 16.00 zostanie ogłoszona minuta ciszy upamiętniająca ofiary głodu, a także ogólnoukraińska akcja „Zapal świeczkę”. W każdej chwili każdy może przyłączyć się do uhonorowania poległych rodaków i zapalić świeczkę na parapecie.

W najbliższą sobotę w Kijowie zostanie opuszczona Flaga Narodowa Ukrainy. Ograniczona zostanie także działalność rozrywkowa.

23 listopada w kościołach zostaną odprawione nabożeństwa żałobne za ofiary głodu na Ukrainie.

Do 30 listopada będzie odbywać się wystawa - requiem „Nie zgaśnie w sercu pamięci świeczka”, w bibliotece „Młoda Gwardia”, a do 29 listopada w Archiwum Państwowym w Kijowie potrwa wystawa dokumentów archiwalnych „Do dnia pamięci ofiar Hołodomoru na Ukrainie w latach 1932–1933”.

Tradycyjnie w czwartą sobotę listopada o 16:00, pamięć milionów Ukraińców zabitych podczas ludobójstwa jest obchodzona chwilą ciszy i zapaleniem świec na centralnych placach miast, w pobliżu pomników Hołodomoru, w kościołach i w Sali Pamięci Narodowego Muzeum „Ofiary Hołodomoru w Kijowie”. Tradycję palenia świec w oknie domów, tak zwaną „Świeczkę w oknie”, zasugerował badacz Hołodomoru James Mace.

av