Jak zdecentralizowane zakupy w Siłach Zbrojnych Ukrainy zmieniają zasady gry

Zwycięstwo na polu bitwy to przede wszystkim poprawna matematyka i ekonomika procesów: w zarządzaniu zasobami, ich prawidłowej dystrybucji i podejmowaniu decyzji we właściwym czasie. W tym sensie należy wziąć pod uwagę dwa ważne (choć nie jedyne) aspekty takiego rozwoju działań wojennych.

Po pierwsze, znaczenie systemów bezzałogowych jest ogromne. Obecnie ponad dwie trzecie wszystkich ofiar na polu bitwy jest spowodowane przez drony.

Po drugie - długość frontu, ponad 1100 kilometrów.

W związku z tym pojawia się logiczne pytanie: jak zapewnić nieprzerwane i terminowe dostawy dronów na linię frontu, zachowując jednocześnie przewagę technologiczną? A może, prościej, jak zapewnić, aby jednostki frontowe dysponowały dronami w wystarczającej liczbie, na czas i aby drony te były dostosowane do aktualnych potrzeb pola walki?

Dowódcy brygad od dawna apelowali do prezydenta o systematyczne rozwiązanie tego problemu. Dlatego inicjatywa została uruchomiona jesienią 2024 roku. Jednak aby mogła zostać wdrożona jakościowo, konieczne było zbadanie problemu. Przeprowadziliśmy ankietę wśród różnych brygad, poznaliśmy typowe koszty bezzałogowych statków powietrznych głównych typów – i z tego wynikła kwota 27 milionów hrywien. Zgłosiliśmy to do dowództwa, a prezydent podjął decyzję o zwiększeniu finansowania do niezbędnej kwoty.

Od grudnia 2024 roku jednostki otrzymują comiesięczne wsparcie finansowe : 27 milionów hrywien dla brygad, 14–16 milionów hrywien dla pułków i 5–6 milionów hrywien dla poszczególnych batalionów, w zależności od intensywności działań wojennych na ich terenie. Obecnie w programie uczestniczą również brygady artylerii, które otrzymują 5 milionów hrywien miesięcznie. W programie uczestniczą wszystkie 100% jednostek bojowych Sił Zbrojnych Ukrainy.

CO MOŻNA KUPIĆ ZA TE PIENIĄDZE?

„Makiwki”, FPV, drony „bombowce”, systemy walki elektronicznej i naziemne kompleksy robotyczne – wszystkie te urządzenia stanowią główne „sprzęt eksploatacyjny” w wojnie technologicznej.

Program ten działa już od pół roku i do tej pory przeznaczono na niego około 13 miliardów hrywien.

W rezultacie, zgodnie z oczekiwaniami, wzrosła skuteczność brygad. Łącznie w marcu Siły Zbrojne Ukrainy zadały o 40% więcej strat niż w listopadzie .

I choć w sprawach wojskowych jest wiele czynników wpływających na wynik i nie zawsze można wskazać ten decydujący, to jednak wyraźnie widać, że wpływ na system był pozytywny.

Przedstawiciele krajów UE i NATO już wyrazili zainteresowanie tym unikalnym ukraińskim podejściem. Przecież tam wszystko jest scentralizowane.

DLACZEGO ZAKUPY WOJSKOWE WYMAGAJĄ DECENTRALIZACJI?

Logika jest prosta: dowódca na miejscu lepiej widzi, co jest potrzebne w danej chwili i może szybko i skutecznie rozwiązać problem. Taki system pozwala jednostkom szybko zaspokoić swoje potrzeby i zaoszczędzić środki budżetowe.

W końcu, po wdrożeniu programu decentralizacji, brygady zaczęły uczyć się samodzielnie pracować z dużymi środkami: opanowały zamówienia publiczne, procedury przetargowe, specjalistyczne platformy elektroniczne itp. To stworzyło konkurencję między dostawcami i pozwoliło im kupować drony – te same „makiwki” – po bardzo korzystnych cenach i oszczędzać publiczne pieniądze.

Główną zasadą tego podejścia jest stabilność . Kiedy zespół ma pewność, że co miesiąc otrzyma stałą kwotę na drony, może spokojnie planować dalsze działania.

W przyszłości planowana jest modernizacja programu.

W procesie monitorowania wydatkowania środków przez departamenty stało się jasne, że ujednolicone podejście do finansowania departamentów musi ulec zmianie. Konieczne jest uwzględnienie dodatkowych kryteriów.

Ci, którzy są bardziej wydajni, otrzymują więcej, ci, którzy nie wykazują efektów, otrzymują mniej. W przyszłości rozważane jest również zwiększenie „linii” dozwolonych zakupów amunicji .

Decentralizacja zamówień publicznych jest jedną z odpowiedzi na współczesne wyzwania wojny. Zadaniem państwa jest zapewnienie wojsku sprawnych narzędzi i kontrola ich wykorzystania.

Działania mające na celu usprawnienie scentralizowanego procesu zaopatrzenia są również bardzo ważne, ale jest to temat na osobną rozmowę.

Pawło Palisa ,zastępca szefa Kancelarii Prezydenta, pułkownik Sił Zbrojnych Ukrainy

* Punkt widzenia autora może nie być zgodny ze stanowiskiem agencji