Losy uciekinierów z Ukrainy

Najbardziej znanym filmem o arystokratycznym rosyjskim emigrancie końca XX wieku jest „General Chernota”, gdzie bohater biega nocą po Paryżu w bieliźnie, szukając rodaków, z którymi mógłby zarabiać pieniądze. Odważny kawalerzysta, który pogubił tysiące dusz podczas wojny domowej, gdy wyjeżdża za granicę, zarabia grosze, sprzedając papierowe żołnierzyki Armii Czerwonej i traci to, co zarobił w wyścigach karaluchów ...

Emigracja jest zawsze tragedią. A zwłaszcza, gdy w ojczyźnie miałeś pieniądze i status, posiadłości i służących, władzę i poddanych. A w kraju, do którego zmuszono cię później uciekać, ten twój status szanowano, liczono na Ciebie. I na początku myślałeś, że dadzą ci pieniądze i armię i przywrócą ci władzę siłą, ale stałeś się nikim i zainteresowanie tobą osłabło i nikt nie potrzebuje twoich „komitetów ocalenia”. I trzeba zacząć prawie od zera obcym w obcym państwie.

Dmytro Swiatasz / Zdjęcie: kharkivoda.gov.ua

Myśli o ostatniej „arystokratycznej” emigracji zostały pobudzone wiadomością, że inny były obywatel Ukrainy - nie taki pospolity - były zastępca regionalny Dmytro Swiatasz, podejrzany o kradzież miliarda hrywien z „Ukrsibbank”, uciekł do Rosji i już otrzymał rosyjskie obywatelstwo.

Który to już? I jak oni wszyscy tam mieszkają? Widzą w snach uroczystości w Pałacu „Ukraina”, limuzyny i zagraniczne wizyty? Ulice - Bankową i Hruszewskiego? „Złote bochenki” i tajną księgowość? Czy czują się jak Rosjanie, czy nadal uchodzą za „Małych Rosjan”?

Przypomnijmy, losowo, niektórych nowych rosyjskich „osadników”.

1. Wiktor Janukowycz - najsłynniejszy z uciekinierów, pośpiesznie opuścił Ukrainę w lutym 2014 r. Według internetowego wydania „Meduza”, mieszka w obwodzie moskiewskim, w podmoskiewskiej Bakowce (adres: Odincowo, Parkowa Aleja,11). Działka należy do Federalnej Instytucji Państwowej "Rusichi Country House of Receptions". W tym miejscu znajduje się dacza byłego marszałka ZSRR Siemiona Budionnego.

Według doniesień medialnych Janukowycz nadal lubi zajmowć się zwierzętami, a jego rodzina ma teraz farmę bawołów.

Zbiegły prezydent jest obrażony na wszystkich. I na rosyjskie kierownictwo: „Porzucili mnie jak frajera”. I na polityków UE: „Od wielu lat ... piszę do nich listy. Nigdy nie otrzymałem odpowiedzi” i oczywiście na Ukraińców, którzy nie widzą możliwości jego powrotu.

Na konferencji prasowej w Moskwie w 2019 roku Janukowycz zapewnił, że „swobodnie porusza się po terytorium Rosji”. Jednocześnie nie mógł odpowiedzieć na pytanie, na jakiej podstawie prawnej przebywa w Rosji. Podobnie zresztą jak sekretarz prasowy prezydenta Rosji Dmitrij Pieskow: „To pytanie jest ciekawe, muszę uściślić” - powiedział kiedyś.

Organizacja antykorupcyjna Transparency International, powołując się na własne dane, nie wyklucza , że były prezydent Ukrainy otrzymał obywatelstwo rosyjskie.

2. Pawło Lebiediew - były minister obrony (2012-1014). Uciekł z Ukrainy w lutym 2014 r.

Prawdopodobnie teraz mieszka w okupowanym Krymie. Był obecny na Kremlu podczas spotkania z okazji „przyjęcia” Krymu do Rosji. Od października 2015 r. SBU poszukuje Lebiediewa listem gończym, z podejrzeniem o nadużycie władzy, utrudnianie pokojowych zgromadzeń i morderstwo z premedytacją. Został wiceprezesem rady koordynującej Rosyjskiego Związku Przemysłowców i Przedsiębiorców w Południowym Okręgu Federalnym Rosji. Według doniesień medialnych, jego biznes na Ukrainie kontynentalnej przetrwał i nadal się rozwija.

3. Mykoła Azarow - były premier powiedział, że po ucieczce z Ukrainy wiosną 2014 r. mieszka również w Rosji. Za jakie pieniądze? Odpowiadając na to pytanie, powiedział kiedyś „za oszczędności, które wciąż mam”.

Według doniesień medialnych Azarow wynajął prawie 50 akrów ziemi we wsi Petrovo-Dalne. Terytorium jest własnością Federacji Rosyjskiej i do końca 2014 r. było zarządzane przez Kompleks Zdrowia Rublowo-Uspienskiej Administracji Prezydenta. Nie wiadomo, ile Azarow płaci za to i czy w ogóle płaci.

Wcześniej Azarow przyznał, że otrzymał status uchodźcy politycznego na podstawie osobistych wskazówek Władimira Putina.

Na początku swojej emigracji ogłosił utworzenie „Komitetu Ocalenia Ukrainy”.

Wiadomo również, że żona Azarowa w 2014 r. kupiła działkę o powierzchni 15 akrów z domem o powierzchni 1,1 tys. metrów kwadratowych w okolicy. Podobne działki i domy w Petrovo-Dalnym kosztują około 370 milionów rubli. Ale to nie wszystkie nieruchomości rodziny Azarowych na Rublowce. W tym samym roku właścicielem 99 akrów i domu we wsi Żukowka została Lilia Azarowa - synowa byłego premiera i żona syna Mykoły Azarowa Ołeksija. Na Ukrainie przeciwko niemu toczy się postępowanie karne dotyczące przekupstwa. Działka o tej samej powierzchni z rezydencją w Żukowce kosztuje teraz 18 967 833 USD.

4. Serhij Kurczenko – oligarcha, bliski rodzinie byłego prezydenta Janukowycza, również ukrywa się w Rosji od 2014 roku. Mieszka również na Rublowce i ma dom blisko domu synowej Azarowa. Biznesmen otrzymał nieruchomości od wuja Heorhija Kostenko.

Co ciekawe, dom Kurczenko jest dość duży. Wyposażony jest w windy, salę degustacyjną, piwnicę z winami, salon muzyczny, basen ze spa, siłownię, sześć łazienek i zestaw kina domowego.

5. Serhij Arbuzow był pierwszym wicepremierem Ukrainy pod rządami Janukowycza i pełnił obowiązki premiera Ukrainy do 27 lutego 2014 r. Po wydarzeniach na Majdanie uciekł również do Rosji. W Moskwie kierował Centrum Badań Rozwoju Gospodarczego i Społeczno-Kulturalnego krajów WNP, Europy Środkowej i Wschodniej. Profil Arbuzova na stronie internetowej tego Centrum wskazuje, że jest on obywatelem Ukrainy.

6. Witalij Zacharczenko - były minister spraw wewnętrznych Ukrainy (2012–2014), odpowiedzialny za masowe rozstrzeliwania na Majdanie. Otrzymał rosyjski paszport i rosyjskie obywatelstwo. Oświadczył to w anektowanym przez Rosję Sewastopolu w styczniu 2015 r.

Po ucieczce Zacharczenko otwarcie działał w tak zwanych samozwańczych „republikach” Donbasu. W Sewastopolu stworzył fundację charytatywną „Południowy-Wschód”, którą kieruje. Fundacja wspiera uciekinierów - „berkutowców”, z których wielu jest ściganych na Ukrainie.

Wiadomo również, że były ukraiński minister spraw wewnętrznych był właścicielem nieruchomości w Rublowce. Wraz z żoną Ludmiłą kupił działkę o powierzchni 40 arów i dom o powierzchni 660 metrów kwadratowych w „Parkville” w Żukowce (para rozwiodła się w sierpniu ubiegłego roku i zgodnie z dokumentami tylko Ludmiła pozostała właścicielem). Działki i domy o mniej więcej tej samej powierzchni są teraz sprzedawane w cenie od 161 milionów rubli do 365 milionów rubli (od 254 851 USD do 5 769 382 USD).

7. Wiktor Pszonka pełnił funkcję prokuratora generalnego Ukrainy w latach 2010–2014. Uciekł z Ukrainy w lutym 2014 r. Według doniesień medialnych otrzymał obywatelstwo rosyjskie.

W 2016 r. rodzina byłego prokuratora generalnego przeniosła swój biznes jubilerski z Kramatorska w obwodzie donieckim na anektowany przez Rosję Krym.

Były prokurator nie pojawił się publicznie od czasu swojej ucieczki.

8. Ołeksandr Jakimenko - szef Służby Bezpieczeństwa Ukrainy w latach 2013–2014.

Dokładna lokalizacja jego miejsca pobytu jest obecnie nieznana. Wcześniej media podały, że po wydarzeniach na Majdanie Jakimenko najpierw przeniósł się na Krym, a następnie rzekomo pracował w Federalnej Służbie Bezpieczeństwa Rosji.

Zgodnie z informacją Służby Bezpieczeństwa Ukrainy Jakimenko przebywa w Autonomicznej Republice Krym tymczasowo okupowanej przez Federację Rosyjską i w Federacji Rosyjskiej. 15 września 2017 r. prokuratura generalna Rosji odmówiła zatrzymania i ekstradycji Jakimenki na Ukrainę.

9. Ołeksandr Klymenko pracował od grudnia 2012 r. do lutego 2014 r. jako minister ds. dochodów i opłat Ukrainy. Pod koniec lutego 2014 r. wraz z rodziną opuścił Ukrainę i przeprowadził się do Rosji. Według SBU od 2014 r. mieszka w Moskwie (Rosja), gdzie kupił luksusowe mieszkanie na ulicy Twerskiej, a także tymczasowo przebywał w Rostowie nad Donem, Soczi i w okupowanej przez Rosję Jałcie.

Według samego Klymenko w ostatnich miesiącach (2015 r.) uzyskał stopień MBA (dyplom Executive MBA w Wyższej Szkole Ekonomicznej w ramach programu „Zarządzanie strategiczne w czasie przemian”), a także stworzył projekt zatytułowany „Odnowienie Donbasu”.

10. Wołodymyr Olijnyk był posłem 5, 6, 7 kadencji Rady Najwyższej Ukrainy, merem Czerkas, członkiem partii komunistycznej i byłym członkiem Partii Regionów. Po ucieczce Wiktora Janukowycza Olijnyk nie pojawił się w Radzie Najwyższej przez około dwa miesiące. Później przyznał, że był w Rosji. Potem przeprowadził się do Jałty.

Według byłego posła, planuje wrócić do Kijowa po „lustracji wszystkich sędziów”.

Nadal marzy o karierze politycznej na Ukrainie. W ostatnich wyborach kandydował na prezydenta Ukrainy od „Komitetu Ocalenia” Azarowa.

11. Ihor Bakaj - były ukraiński polityk i oligarcha. Za prezydenta Leonida Kuczmy kierował Naftogazem na Ukrainie i Państwowym Komitetem ds. Gospodarki Wodnej i Departamentem Spraw Państwowych. Po pomarańczowej rewolucji uciekł z rodziną do Rosji, gdzie otrzymał obywatelstwo w 2005 r.

„Uciekinier” wydawało się, był dobrze zadomowionym w Rosji. W 2012 r. kupił duże grunty rolne w regionie Jarosławia.

Jednak w październiku 2017 r. Bakaj został zatrzymany w Moskwie pod zarzutem sprzeniewierzenia 12 milionów dolarów. Okazało się również, że sąd arbitrażowy regionu moskiewskiego ogłosił jego upadłość.

12. Oleh Cariow - były deputowany Ukrainy. Ukrywa się przed śledztwem na anektowanym przez Rosję Krymie. Często widuje się go w Jałcie na spacerze z psem. Występuje w rosyjskich stacjach telewizyjnych i aktywnie krytykuje ukraińskie władze w mediach społecznościowych.

Jednak nie wszystko jest takie cudowne w jego życiu. Władze okupacyjne na Krymie odebrały mu biznes. Dlatego Cariow stwierdził, że „teraz prosi wszystkich swoich przyjaciół i znajomych o rezygnację z projektów inwestycyjnych na Krymie”. Cariow powiedział, że zgodnie z umowami z rosyjskimi władzami Krymu, firmy jego rodziny miały rozwijać dzierżawione sanatoria i zdążyły już zainwestować w to ponad dziesięć milionów rubli. Ale w końcu rząd krymski wypowiedział wszystkie sześć umów, jak twierdzi Cariow.

Jednak w 2019 r. Cariow stał się właścicielem sanatoriów Dniepr i Chitowec w Ałuszcie. Zapłacił 160 milionów rubli za oba sanatoria.

13. Mykoła Rudkowski - były poseł, były minister transportu Ukrainy.

We wrześniu 2018 r. został zatrzymany w Federacji Rosyjskiej. Został oskarżony o atak na rosyjską ambasadę w Kijowie w 2014 r. Zgodnie z rosyjskim śledztwem, w czerwcu 2014 r. Rudkowski, będąc deputatem Rady Najwyższej, „wraz z niezidentyfikowanymi osobami działaczy organizacji „Prawego sektora”, którego działalność jest zakazana w Rosji, brał udział w ataku na ambasadę rosyjską w Kijowie”. 9 grudnia 2019 r. Rudkowski został skazany na dwa lata pozbawienia wolności w kolonii karnej ogólnego reżimu.

14. Serhij Kusiuk - były dowódca Berkutu, pułku specjalnego ukraińskiego MSW. Jest podejrzany w sprawie strzelaniny na Majdanie. W listopadzie 2013 r. on i jego podwładni rozgonili studentów w Kijowie. Uciekł do Rosji po rewolucji godności. Tam zaczął służyć w Gwardii Narodowej Rosji i był wielokrotnie zauważany podczas tłumienia demonstracji antykorupcyjnych w Rosji.

Podczas pacyfikowania protestujących na wiecu w Moskwie 3 sierpnia 2019 r. został rozpoznany przez rosyjskiego dziennikarza Ilję Azara. W czerwcu 2017 r. dziennikarze z rosyjskiej stacji telewizyjnej „Dozhd” zauważyli go w Dzień Rosji, kiedy siły bezpieczeństwa tłumiły protestujących.

* * *

Listę można kontynuować. Nie wszyscy uciekinierzy, byli szefowie wysokiego i niskiego szczebla, są tak skandalicznie znani, by media pisały o ich obecnym życiu i bogactwie. Losy wielu zginęły „w bezmiarze” Rosji. Ci, którzy byli wczoraj mile widzianymi gośćmi rosyjskiej propagandy, są dziś prawie zapomniani. Ich kariera polityczna się skończyła. Ich powrót na Ukrainę jest niemożliwy. Dlatego wybierają obywatelstwo rosyjskie, a być może ich wnuki okażą się rdzennymi Rosjanami.

Co im jeszcze zostaje? Tęsknota za dawnymi dniami chwały i „... brazylijskimi bagnami...” - jak śpiewano w emigracyjnej pieśni radzieckiego filmu szpiegowskiego „Los rezydenta”. Tylko otaczające ich bagna nie są brazylijskie.

Mariana Rabczeniuk, Jewhen Roszczyn, Kijów